EGNOS jest systemem typu SBAS, który został opracowany przez Europejską Agencję Kosmiczną i EUROCONTROL na zlecenie Komisji Europejskiej. Pełną operacyjność osiągnął on w 2009 (usługa otwarta), 2011 (usługa bezpieczeństwa życia) oraz 2012 (usługa dostępu do danych). System ten tworzy około 40 stacji naziemnych oraz 3 satelity geostacjonarne. Jego najważniejszym zadaniem jest dostarczanie poprawek różnicowych, informowanie o awariach nawigacji satelitarnej, a także spadkach dokładności nawigowania - pełni więc rolę pomocniczą dla systemów GNSS.
Na system EGNOS składają się 2 segmenty:
- Kosmiczny
- Naziemny
Segment kosmiczny
To 3 satelity geostacjonarne, w zasięgu których jest większość Europy. Obecnie satelity nadają sygnał na częstotliwości L1, czyli na tej, na której pracują satelity systemu GPS - aby zminimalizować zakłócenia tych dwóch sygnałów, kodowanie sygnału emitowanego przez satelitę EGNOS jest inne.
| Nazwa satelity | PRN / NMEA | Sygnał | Położenie | Status |
|---|---|---|---|---|
| Inmarsat 3-F2 | PRN #120 / NMEA #33 | L1 | 15.5°W | wycofany |
| ARTEMIS | PRN #124 / NMEA #37 | - | 21.5°E | wycofany |
| Inmarsat 4-F2 | PRN #126 / NMEA #39 | - | 64°E | testy |
| Inmarsat 3-F1 | PRN #131 / NMEA #44 | - | 64.5°E | wycofany |
| SES-5 | PRN #136 / NMEA #49 | L1 oraz L5 | 5.0°E | aktywny |
| Astra 5B | PRN #123 / NMEA #36 | L1 oraz L5 | 31.5°E | aktywny |
| Eutelsat 5 West B | 5°W | wystrzelony 9 października 2019 rok (będzie częścią systemu EGNOS 3) |
9 października 2019 roku na orbitę wystrzelono satelitę EUTELSAT 5 West B, który będzie częścią systemu EGNOS V3. Kolejna generacja będzie nadawać również sygnał GPS na częstotliwości L5, a także sygnały E1 oraz E5a, a więc sygnały znane nam z systemu Galileo. Będzie to oznaczało nie tylko wsparcie dla kolejnego systemu (Galileo), ale także możliwość dokonywania pomiarów na dwóch częstotliwościach, co w jeszcze większym stopniu poprawi jakość przesyłanych poprawek. EGNOS V3 osiągnie pełną operacyjność w 2024 roku dla częstotliwości GPS L5 oraz w 2025 dla częstotliwości Galileo E1 / E5.a
Segment kontroli
W jego skład wchodzą stacje kontrolne, stacje pomiarowo-obserwacyjne, stacje transmitujące oraz stacje testowe.
- Stacje kontrolne (MCC / Mission Control Center) – są umiejscowione w Wielkiej Brytanii (Swanwick), Hiszpanii (Torrejon), Włoszech (Ciampino) oraz Niemczech (Lagen). Ich zadaniem jest liczenie poprawek różnicowych oraz przetwarzanie danych.
- Stacje pomiarowo-obserwacyjne (RIMS / Ranging and Integrity Monitoring Stations) – mamy 34 tego typu stacji. Większość znajduje się w Europie (w tym w Warszawie), jednak część z nich jest w Afryce, Ameryce Południowej oraz Północnej, a także w Azji (Turcja). Stacje RIMS odbierają depesze od satelitów nawigacyjnych.
- Stacje transmitujące (NLES / Navigation Land Earth Station) – przekazują poprawki do satelitów EGNOS. Te z kolei wysyłane są do odbiorników. W skład systemu wchodzi 6 stacji transmitujących (po jednej w Hiszpanii oraz Francji oraz po dwie w Holandii i we Włoszech.
- Stacje kontrolno-testowe - (DVP / Development Verification Platform) w Tuluzie (Francja) / stacja ASQF (Application Specific Qualification Facility) w Torrejón (Hiszpania).
Rozmieszczenie stacji naziemnych systemu EGNOS
Historia systemu
Początki EGNOS sięgają połowy lat 90. Mimo, że system ten osiągnął już pełną operacyjność, to nadal jest rozwijany, aby sprostać rosnącym wymaganiom odbiorców końcowych.
| 1994 | Rada Europejska zatwierdza uruchomienie programu EGNOS. |
| 1996 (wrzesień) | Wystrzelenie satelity telekomunikacyjnego Inmarsat-3 F2 AOR-E (PRN 120) z transponderem EGNOS. |
| 1998 (luty) | Wystrzelenie satelity telekomunikacyjnego Inmarsat-3 F5 IOR-W (PRN 126) z transponderem EGNOS. |
| 2003 | Czerwiec: Rada Unii Europejskiej potwierdza, że EGNOS jest integralną częścią europejskiej polityki nawigacji satelitarnej i zostanie dostosowany do standardów Międzynarodowej Organizacji Lotnictwa Cywilnego, a oferowane usługi docelowo powinny być rozszerzone na inne części świata. Czerwiec: Otwarcie pierwszego elementu segmentu naziemnego - Głównego Centrum Kontroli (MCC) w Langen w Niemczech. Grudzień: pierwsze sygnały testowe EGNOS |
| 2005 | Lipiec: Wersja 1 (v1) systemu rozpoczyna emisję ciągłego sygnału. |
| 2006 | Wdrożono EGNOS v2.1, który zapewnia dostęp w czasie rzeczywistym do pomiarów stacji RIMS (Ranging and Integrity Monitoring Station). Wersja 2.1 powiększa zasięg o fragment Afryki. |
| 2008 | Październik: wdrożenie systemu w wersji v2.2. |
| 2009 | Marzec: Beta testy usługi EGNOS Data Access Server (EDAS). Październik: Pełna operacyjność usługi Open Service. |
| 2010 r | Wiosna 2010: Zakończenie fazy oceny EDAS i rozpoczęcie fazy rynkowej usługi. W połowie 2010 r .: usługa bezpieczeństwa życia (SoL) uruchomiona po certyfikacji ESSP. Kolejne trzy stacje RIMS mają zostać rozmieszczone w Agadirze (Maroko), Atenach (Grecja) i Aleksandrii (Egipt). Wdrożenie ma na celu rozszerzenie zasięgu sygnału EGNOS na północną Afrykę. |
| 2011 r | Sygnał EGNOS Safety of Life dopuszczony do użytku w lotnictwie. |
| 2012 | Uruchomiono komercyjną usługę EDAS. W ramach niej poprawki transmitowane są nie sygnałem z satelitów geostacjonarnych, a poprzez Internet. Dzięki czemu nawet przy braku widoczności satelitów poprawki mogą być transmitowane. |
| 2015 | LPV200 zatwierdzony do użytku w lotnictwie. |
| 2016 | LPV-200 zaimplementowany na lotnisku Charles’a de Gaulle’a. |
Usługi EGNOS
W ramach systemu działają 3 usługi skierowane do różnych odbiorców:
- Usługa otwarta (Open Service)
- Usługi bezpieczeństwa życia (Safety of life – SoL)
- Usługa dostępu do danych (EGNOS Data Access Service - EDAS)
Usługa otwarta (Open Service)
„Open Service” jest usługą w ramach EGNOS, która przeznaczona jest do zastosowań ogólnych. Korzystanie z niej jest darmowe. Nie jest też wymagana żadna autoryzacja. Potrzebny jest nam tylko odbiornik kompatybilny z SBAS. Usługa działa od 1 października 2009 r.
Pomimo tego że EGNOS OS w znacznym stopniu poprawia dokładność wyznaczania pozycji, to nie możemy go wykorzystywać w systemach krytycznych (ratujących życie), gdyż nie spełnia on restrykcyjnych wymagań, które z kolei spełnia serwis SoL.
Usługi bezpieczeństwa życia (Safety of life – SoL)
Usługa Bezpieczeństwa Życia jest stosowana wszędzie tam, gdzie spadek dokładności pomiarów GNSS poniżej pewnego minimum, mógłby zagrażać ludzkiemu życiu. SoL już w czasie krótszym niż 6 sekund jest wstanie poinformować nas o nieprawidłowościach w działaniu systemu nawigacji satelitarnej (brak ciągłości sygnału, jego niska jakość lub ograniczona dostępność).
Usługa mająca zastosowanie przede wszystkim w lotnictwie cywilnym (precyzyjne podejścia z minimami LPV200). Może być ona również stosowana w ruchu kolejowym, morskim, rolnictwie itp. Serwis SoL osiągnął pełną zdolność operacyjną 2 marca 2011 roku.
Korzystanie z w/w usługi jest bezpłatne (wymagany jest jednak odpowiedni odbiornik zgodny z normami).
Usługa dostępu do danych (EGNOS Data Access Service - EDAS)
Umożliwia dostęp poprzez sieć Internet do danych systemu EGNOS w czasie rzeczywistym, jak również do danych archiwalnych. Serwis ten jest przede wszystkim dedykowany do zastosowań komercyjnych oraz profesjonalnych. Odbiorcy mogą tworzyć różnego rodzaju aplikacje i usługi przy wsparciu danych pobieranych z sieci EGNOS (zbierane przez stacje NLES oraz RIMS), a następnie udostępniać je jako finalny produkt swoim klientom. EDAS wszedł do użytku 26 lipca 2012 roku.
Komentarze
Bardzo zależy mi na odpowiedzi, ponieważ będę wykonywał taki projekt, gdzie muszę dokonać pomiarów i muszę mieć pewność, że mieszczą się one w założonych granicach tolerancji. Jeżeli mój telefon obsługuje SBAS, to mógłbym przyjąć, że dokładność lokalizowania mieści się w granicach 5 m (tyle jest mi potrzebne). Dlatego proszę, aby ktoś mi odpowiedział.