Nawigacja samochodowa - jaką wybrać?

Na świecie sprzedaje się rocznie miliony urządzeń, które mają pomóc kierowcom w nawigowaniu po drogach. Obecnie w zasięgu GPS, i jemu podobnych systemów, jest praktycznie cała kula ziemska. Jeżeli dodamy do tego relatywnie niskie ceny odbiorników, dokładność nawigacji w granicach kilku metrów oraz atrakcyjnie wyglądające i funkcjonalne mapy, to nie dziwi fakt tak dużego zainteresowania tą technologią.

Jednak wybór odpowiedniej nawigacji samochodowej nie jest prostym zadaniem. Na rynku istnieje wielu producentów, poszczególne urządzenia różnią się między sobą wielkością, kształtem, funkcjami oraz ceną. Na co w takim razie zwracać uwagę? Przede wszystkim powinniśmy się skupić na parametrach technicznych, gdyż to one powiedzą nam bardzo wiele o możliwościach urządzenia.

W artykule poniżej wyjaśniliśmy najważniejsze parametry, z którymi spotkasz się na etapie zakupu oraz późniejszej eksploatacji urządzenia.

Wyświetlacz

Przekątna ekranu

Wyrażamy ją w calach (1 cal międzynarodowy to 2,54 cm), a mierzymy między dwoma przeciwległymi kątami ekranu.

Do samochodów osobowych zaleca się odbiorniki o przekątnej do 5 cali (większe mogą ograniczać nam pole widzenia – zasada ta oczywiście nie dotyczy odbiorników montowanych w desce rozdzielczej).

Mierzenie przekątnej

Z kolei w samochodach ciężarowych lub autobusach możemy użyć urządzenia z ekranem 7 calowym lub nawet większym (na rynku można spotkać kilka modeli 8 calowych).

Warto dodać, że kupujący najchętniej wybierają nawigacje z ekranami 5 calowymi.

Rozdzielczość wyświetlacza

To ilość punktów tworzących obraz na ekranie. Rozdzielczość wyrażona jest w postaci dwóch wartości np. 800x480, przy czym pierwsza wartość jest ilością punktów w poziomie a druga w pionie.

Rozdzielczość ekranu

Im większą rozdzielczość posiada ekran, tym jesteśmy w stanie dostrzec więcej szczegółów. Jest to jednak pewne uproszczenie, o czym poniżej.

Ilość pikseli na cal (ppi)

Rozdzielczość niewątpliwie wiele mówi nam na temat ilości pokazywanych detali, jednak parametr ten jest miarodajny w przypadku porównywania ekranów o tej samej przekątnej. Dlaczego? Wyobraźmy sobie, że mamy dwa ekrany o wielkości 5 i 7 cali, ale z tą samą rozdzielczością, np. 640 x 480. Nie trudno zauważyć, że 5 calowy ekran będzie gęściej pokryty pikselami niż 7 calowy.

Tutaj właśnie z pomocą przychodzi nam parametr informujący o ilości (gęstości) pikseli na cal. Akceptowalną wartością jest ta powyżej 200 ppi (pikseli na cal).

Technologia wykonania

Istnieje kilka odmiennych metod tworzenia matryc LCD. Jednak w przypadku nawigacji GPS mama do czynienia zwykle z dwiema z nich: TN (Twisted Nematic) oraz IPS (In-Plane Switching). Co je różni?

Technologia TN jest stopniowo wypierana z rynku, ze względu na takie wady jak: słabe kąty widzenia oraz niezbyt dobre odwzorowanie barw.

Matryca IPS (lewa) oraz TN (prawa) podczas patrzenia pod dużym kątem

Z kolei matryce IPS pozbawione są niedociągnięć znanych z technologii TN, a więc dobrze odwzorowują kolory oraz zapewniają bardzo dobre kąty widzenia (obraz nie blaknie, a także nie spotykany jest efekt negatywu przy patrzeniu pod dużymi kątami na ekran). Należy jednak pamiętać, że nawigacje z matrycami IPS są droższe.

Procesor

Sercem każdej nawigacji samochodowej jest procesor. Jego zadaniem jest sekwencyjne przetwarzanie rozkazów znajdujących się w pamięci operacyjnej (RAM). Szybkość działania procesora (częstotliwość jego pracy) mierzymy w jednostkach zwanych Hercami (Hz).

W niskobudżetowych nawigacjach o małych rozdzielczościach (480 x 272 pikseli) spotykamy jeszcze jednordzeniowe procesory z zegarami o częstotliwości 400 MHz.

Urządzenie ze średniej półki z rozdzielczością 800 x 480 musi dysponować wydajniejszymi układami. Tutaj taktowanie rdzenia wynosi zwykle od 650 do 700 MHz.

Nawigacje, które posiadają wiele funkcji znanych z tabletów (filmy, gry, Internet) dysponują procesorami pracującymi z szybkością nawet ponad 1 GHz, a dodatkowo mogą posiadać nie jeden, a kilka rdzeni.

Pamięć wbudowana (wewnętrzna)

Jest to rodzaj pamięci, która zamontowana jest na stałe w urządzeniu. Zapiszemy na niej m.in. oprogramowanie z mapami, a także filmy, zdjęcia, muzykę (oczywiście jeżeli nasz sprzęt wspiera tego typu dane).

Jaką wybrać pojemność? Jeżeli pamięć wbudowana nie może być rozszerzona o dodatkową kartę pamięci, to powinniśmy wybrać urządzenie z przynajmniej 2 GB pamięci (jeżeli korzystamy tylko z nawigacji) lub minimum 8 GB jeżeli urządzenie będzie wykorzystywane także do multimediów.

Z kolei jeżeli sprzęt ma możliwość rozszerzenia pamięci o dodatkową kartę zewnętrzną, to 2 GB będą wystarczające.

Gniazdo kart pamięci

Czytnik kart pamięci umożliwia zamontowanie pamięci zewnętrznej, np. w postaci karty SD/SDHC. Opcja bardzo przydatna, zwłaszcza gdy myślimy o wykorzystaniu nawigacji także do obsługi multimediów.

Gniazdo na kartę pamięci powinno pozwalać na zamontowanie kart o pojemności przynajmniej 8 GB.

Pamięć RAM

Pamięć RAM jest na stałe zamontowana w odbiorniku. Wykorzystywana jest przez urządzenie do przechowywania zawartości aktualnie uruchomionych programów, np. oprogramowania z mapami cyfrowymi, oprogramowania do korzystania z multimediów. Zalecane 128 MB i więcej. Natomiast dla nawigacji wykorzystywanej także do multimediów przynajmniej 512 MB.

Moduł GPS

Obecnie standardem są moduły GPS oparte na chipsetach firm SiRF (zwłaszcza SiRF Star V) oraz MTK (np. MTK MT3333).

Charakteryzują się one dużą odpornością na zakłócenia oraz wysoką czułością, co daje możliwość wykorzystania również bardzo słabych sygnałów, np. tych odbitych od budynków. Dlatego nawigacja taka może działać nawet w bardzo trudnych warunkach terenowych.

Dodatkowo takie nowoczesne moduły współpracują nie tylko z GPS, ale również z systemem Galileo, GLONASS, Compass oraz SBAS.

Ilość kanałów

Istotną cechą każdego odbiornika do nawigacji samochodowej jest ilość posiadanych kanałów. Każdy kanał jest w stanie śledzić niezależnie jednego satelitę. Tak więc ilość kanałów jakie posiada odbiornik, możemy utożsamić z maksymalną ilością satelitów jakie nawigacja może śledzić w tym samym czasie. Ostatnio odbiorniki wyposaża się w 52, a nawet w 99 kanałów. Jeszcze nie tak dawno ilość kanałów większa niż 12 nie zostałaby wykorzystana. Dlaczego? Powód jest prosty. Fizycznie nawigacja nie jest w stanie dostrzec więcej niż 12 satelitów GPS. Wynika to z ich ograniczonej ilości oraz kulistości Ziemi. Tak więc odbiornik z 12 kanałami był niegdyś wystarczający.

Jednak nowoczesne moduły do pozycjonowania satelitarnego, np. wspomniane już jednostki SiRF Star V lub MTK MT3333 potrafią korzystać nie tylko z satelitów GPS, ale także z … rosyjskiego systemu GLONASS (posiada pełną operacyjność) oraz chińskiego Compass (pokrywa obecnie swoim zasięgiem tylko Azję). Moduły takie współpracują także z satelitami geostacjonarnymi wchodzącymi w skład systemu SBAS (w Europie są to 3 satelity będące częścią systemu EGNOS).

Czułość modułu GPS

Należy zdać sobie sprawę z tego, że satelity nawigacyjne umieszczone są około 20 tyś. km nad Ziemią, a nadają sygnał ze stosunkowo słabą mocą 27 W (14.3 dBW). Do Ziemi dociera z tego około –155 dBW (kod C/A na fali L1). Obecnie czułość chipsetów oscyluje w okolicy –160 dBW. Im czułość jest lepsza (niższa wartość na minusie), tym odbiornik będzie w stanie przetworzyć słabszy sygnał. Chodzi tutaj zwłaszcza o takie miejsca jak schowek samochodowy, drogi pod wiaduktem, drzewa itp.

Factory Start (Search the Sky, Autonomous Start)

Nawigacja w ciągu 12,5 minuty pobiera tzw. almanach, czyli informacje o rozmieszczeniu satelitów na niebie. Almanach maksymalnie w ciągu 180 dni może być wykorzystany do przybliżonego wyznaczenia aktualnej pozycji satelitów (oczywiście aktualizacje mają miejsce częściej). Jeżeli urządzenie nie było uruchamiane przez dłuższy czas, albo nie była uruchamiana wcale, bo np. kupiliśmy nowe urządzenie, to będziemy musieli poczekać, aż odbiornik pobierze aktualny almanach, a do tego dochodzi jeszcze czas wyszukiwania sygnału z satelitów (brak almanach, więc nie wiadomo gdzie dokładnie szukać). Oczywiście w takim stanie zegar w odbiorniku nie jest zsynchronizowany, nie ma też informacji o efemerydach. Jest to tzw. Factory Start i zwykle proces ten trwa około 15 minut.

Zimny Start (Cold Start)

Jeżeli urządzenie ma prawie dokładną synchronizację czasu, a także posiada aktualny almanach, jednak brak efemerydy (precyzyjne informacje o położeniu satelitów), to wtedy uruchamia się w tzw. trybie Cold Start. Efemerydy ważne są około 4 godziny, a ich aktualizacja trwa 40 - 60 sekund. Warto dodać, że nawet jeżeli urządzenie złapie "fixa" szybciej, to i tak warto warto poczekać przynajmniej minutę w bezruchu, aby zostały pobrane dane od wszystkich widocznych satelitów, co uchroni nas przed niespodziewanymi utratami sygnału w podróży.

Ciepły Start (Warm Start)

Ma miejsce wtedy, gdy urządzenie posiada aktualny almanach oraz informacje o efemerydach. Nie ma jednak dokładnej synchronizacji czasu między satelitą a nawigacją. Warm Start ma miejsce zwykle od 25 minut do 4 godz. od ostatniego wyłączenia urządzenia. Nawigacja będzie się wtedy uruchamiać w czasie od 10 do 40 sekund.

Gorący Start (Hot Start, Quick Start)

W czasie do 20 minut od ostatniego wyłączenia nawigacji, urządzenie posiada wszystkie informacje konieczne do niemal natychmiastowego wyznaczenia pozycji (almanach, efemerydy, dokładna synchronizacja czasu). Uruchamianie w zależności od modelu urządzenia trwa wtedy 1 - 5 sekund.

System operacyjny

Najbardziej popularnym obecnie systemem operacyjnym dla nawigacji samochodowej jest Windows CE w wersji 6.0. Współpracuje on z następującymi mapami: MapaMap, iGo, AutoMapa, Be-On-Road oraz MioMap.

Warto dać, że Windows CE oferowany jest w wersji zablokowanej lub odblokowanej. Ten pierwszy wariant oznacza, że do systemu mamy dostęp jedynie z poziomu nakładki zainstalowanej przez producenta (zwykle jest to tylko proste menu). Na rynku istnieją także modele z odblokowanym już Windowsem. Dlaczego jest to tak ważne? Otóż chodzi przede wszystkim o możliwość zainstalowania innych map. Istnieje również możliwość odblokowania Windowsa w swoim własnym zakresie, jednak często skutkuje to zerwaniem gwarancji, chociaż nie zawsze, dlatego zanim zdecydujemy się na taki krok warto przejrzeć umowę gwarancyjną.

Windows CE nie jest bynajmniej jedynym systemem wykorzystywanym w nawigacjach. Na przykład firmy Garmin oraz TomTom instalują w swoich produktach własne system operacyjny, np. TomTom GO. Tutaj również z każdym systemem operacyjnym współpracują określone mapy.

Odblokowany Windows CE 6.0 w nawigacji

Systemy operacyjne Garmin'a obsługują następujące mapy cyfrowe: City Navigator, GPMapa, MetroGuide Canada oraz WorldMap.

System operacyjny instalowany w TomTom jest kompatybilny z mapami tego producenta.

Porty wejścia/wyjścia

Port USB (komunikacja z komputerem w celu instalacji map, przesyłanie multimediów itp.), port Bluetooth (możliwość udostępnienia Internetu z telefonu, zestaw głośnomówiący przez radio wyposażone w Bluetooth), WiFi (bezprzewodowy Internet), Stereo Mini Jack (podłączenie słuchawek), transmiter FM (możliwość słuchania komunikatów z nawigacji w głośnikach radia samochodowego).

Wykorzystywane technologie

• FingerFriendly (1-Click-Menu, easyClick, Tylko dotknij) - daje możliwość obsługi urządzenia jednym palcem
• Funkcja DOM - poprzez jedno kliknięcie nawigacja jest w stanie wytyczyć drogę do domu
• Funkcja GeoPix - dzięki tej funkcjonalności urządzenie może wyznaczyć trasę do miejsca, z którym skojarzone jest dane zdjęcie (może być ono pobrane z Internetu bądź zrobione przez nas samodzielnie). Funkcja ta dotyczy tylko zdjęć ze znacznikami geograficznymi
• Funkcja LineAssist (Asystent pasa ruchu) - informuje nas, na jakim konkretnie pasie powinien znajdować się nasz pojazd, aby manewr mógł być przeprowadzony w sposób prawidłowy
• Funkcja Dzień / Noc - powoduje zmianę jasności wyświetlacza nawigacji samochodowej w zależności od pory dnia
• PanoramaView - pokazuje krajobraz w 3D
• ecoRoute (Routes, Econav, My Routes) - dzięki tej funkcji nasze urządzenie może wyznaczyć nie najkrótszą, a najbardziej ekonomiczną drogę
• RealityView - realistyczny widok drogi podczas zmiany pasa ruchu
• CleverParking - informuje kierowcę o położeniu najbliższych parkingów, a także daje możliwość uzyskania informacji o opłatach na tych parkingach
• Landmark 3D (widok terenu 3D) - dzięki tej funkcji kierowca widzi punkty orientacyjne w 3D
• Traffic Message Channel (TMC) - otrzymywanie aktualnych informacji o utrudnieniach na drodze (natężenie ruchu, korki, zdarzenia drogowe). Dzięki temu urządzenie jest w stanie szybko wyznaczyć alternatywną trasę. System funkcjonuje na falach FM z wykorzystaniem systemu RDS. W Polsce TMC działa od 2010 roku. Obecnie istnieje kilku operatorów TMC. Niektórzy z nich udostępniają tę usługę za darmo.
  Występują też internetowe odmiany TMC, gdzie dane przesyłane są poprzez sieć GSM. Wtedy nawigacja jest wyposażona w kartę SIM. U różnych producentów nawigacji usługa taka nazywa się inaczej, np. Navigon Live, Garmin 3D Traffic, TomTom HD Traffic
• RealCity 3D - widok miasta w 3D

Informacje na temat map

Zdecydowana większość nawigacji na rynku, oferowana jest z zainstalowanymi już mapami. Jeżeli takowe mapy znajdziemy, to warto jeszcze sprawdzić, czy producent oferuje ich darmową aktualizację. W praktyce nie zawsze taka opcja jest dostępna. Należy dodać, że takie nawigacje będą trochę droższe niż konkurencyjne produkty o podobnych parametrach, jednak czasami warto jednorazowo zapłacić więcej, aby potem nie płacić już za kolejne aktualizacje.

A po co w ogóle aktualizować? Jedne drogi powstają, drugie są wyłączane z ruchu na czas remontów, pojawiają się nowe obiekty, miejsca (bary, sklepy, stacje paliw, kina itp.), to wszystko musi być systematycznie odzwierciedlane na mapach nawigacyjnych.

Zanim zdecydujesz się na zakup takiego urządzenia, to pamiętaj o przeczytaniu regulaminu na stronie producenta. Często bowiem stosowane są pewne niedomówienia, gra słów, albo po prostu musimy spełnić pewne dodatkowe wymagania. Dla przykładu producent może żądać rejestracji urządzenia w ciągu jakiegoś czasu od dnia zakupu, albo od pierwszego użycia (np. do 60 dni). Po drugie pod hasłem "dożywotnia aktualizacja" niekoniecznie musi się kryć to, czego większość się spodziewa, gdyż np. producent może stwierdzić w regulaminie, że chodzi tutaj jedynie o czas życia produktu, co może oznaczać jedynie czas w jakim dany model nawigacji jest produkowany.

Jednak nawet przy tych założeniach, zakup takiego urządzenia wydaje się być opłacalny, w końcu aktualizacje wychodzą zwykle raz na kwartał, co już w ciągu roku da nam spore oszczędności.

Pozostałe informacje